Về tôn giáo và đức tin tôn giáo ở Hoa Kỳ hiện nay – Tin, bài nghiên cứu và trao đổi ý kiến của độc giả | Ban Tôn giáo Chính Phủ

Vào tháng Mười năm 2019, những nhà nghiên cứu của Trung tâm nghiên cứu và điều tra Pew ( Pew Research Center ) đã triển khai một cuộc khảo sát về toàn cảnh bức tranh tôn giáo Hoa Kỳ thời hiện tại và đưa ra những số liệu sau đây [ 1 ]. Kết quả cuộc khảo sát cho thấy sự sụt giảm số lượng Fan Hâm mộ Kitô giáo lúc bấy giờ ở Hoa Kỳ vẫn đang liên tục diễn ra với vận tốc nhanh hơn trước. Trong 10 năm trở lại đây tỷ suất tín hữu Kitô giáo giảm 12 %, từ 77 % vào năm 2009 xuống còn 65 % vào năm 2019. Trong khi đó, trong 10 năm qua, số người không xác lập tôn giáo tăng từ 17 % lên 26 % ( gồm có 4 % người vô thần, 5 % người bất khả tri và 17 % tự xếp mình vào nhóm người “ không có gì đặc biệt quan trọng ” ) .
Hiện nay, tại Hoa Kỳ trong tổng dân số có : 43 % là Fan Hâm mộ Tin Lành giáo, 29 % là Fan Hâm mộ Công giáo, 2 % là Fan Hâm mộ Mặc Môn giáo, 1 % là Fan Hâm mộ Chính Thống giáo. Còn tỷ suất Fan Hâm mộ những tôn giáo phi truyền thống cuội nguồn Kitô giáo chiếm 7 % dân số Hoa Kỳ, tăng 2 % so với 10 năm trước, trong đó : Fan Hâm mộ Do Thái giáo chiếm 2 %, Fan Hâm mộ Islam giáo chiếm 1 %, Fan Hâm mộ Phật giáo chiếm 1 %, Fan Hâm mộ Ấn giáo chiếm 1 %, số còn lại là Fan Hâm mộ những tôn giáo khác. Riêng Fan Hâm mộ Tin Lành da trắng giảm xuống còn 16 % so với 19 % của 10 năm trước đó .
Cũng theo tác dụng khảo sát của Trung tâm điều tra và nghiên cứu Pew, không riêng gì giảm sút số lượng Fan Hâm mộ tôn giáo trong dân cư Hoa Kỳ mà còn giảm sút cả việc tham gia những nghi lễ tôn giáo. Nếu như vào năm 2009 có tới 52 % người dân Hoa Kỳ tham gia những nghi lễ tôn giáo một lần hoặc nhiều hơn một lần trong một tháng ( không kể lễ cưới, lễ tang ), thì vào những năm 2018 – 2019 số lượng này chỉ còn 45 %, trong đó 31 % đến nhà thời thánh 1 lần hoặc nhiều hơn một lần trong một tuần, 13 % đến nhà thời thánh 1 – 2 lần trong một tháng. Số Fan Hâm mộ tôn giáo ít tham gia những nghi lễ tôn giáo tăng 7 %. Vào năm 2009 có 47 % người dân Hoa Kỳ chỉ tới nhà thời thánh một số ít lần trong một năm, còn lúc bấy giờ số lượng này tăng lên 54 %, đơn cử là, 20 % đến nhà thời thánh tham gia những nghi lễ một số ít lần trong một năm, 17 % nhiều lúc mới đến nhà thời thánh, còn 17 % không khi nào tham gia những nghi lễ tại nhà thời thánh .

Kết quả khảo sát của Trung tâm nghiên cứu Pew cũng cho thấy khoảng cách giữa những người lớn tuổi với thế hệ trẻ trong việc tham gia các nghi lễ tôn giáo tại nhà thờ. Trong số những người Mỹ thuộc thế hệ già (sinh ra trong khoảng những năm 1928 – 1945) hay còn gọi là “thế hệ im lặng” có 84% nhận mình là Kitô hữu (bao gồm Tin Lành giáo, Công giáo, Mặc Môn giáo và Chính Thống giáo), 4% theo các tôn giáo khác. Trong số này, 50% đến nhà thờ một lần hoặc nhiều hơn một lần trong một tuần, 12% không khi nào tới nhà thờ.

Trong số những người Mỹ sinh ra trong những năm 1946 – 1964 thuộc “ thế hệ bùng nổ ” ( boomers ) có 76 % là Kitô hữu, 6 % theo những tôn giáo khác. Trong số này có 35 % đến nhà thời thánh mỗi tuần một lần hoặc nhiều hơn một lần, 14 % không khi nào đến nhà thời thánh .
Những người thuộc “ thế hệ X ” ( sinh ra trong những năm 1965 – 1980 ) có 67 % là Kitô hữu, 6 % theo những tôn giáo khác. Trong số này có 32 % đến nhà thời thánh một lần hoặc nhiều hơn một lần trong một tuần, 15 % không khi nào đến nhà thời thánh .
Còn những người sinh ra trong những năm 1981 – 1996, hay còn gọi là “ thế hệ thiên niên kỷ ” ( millennials ) chỉ có 49 % nhận mình là Kitô hữu, 9 % theo những tôn giáo khác. Trong số này có 22 % đến nhà thời thánh mỗi tuần một lần hoặc nhiều hơn một lần, 22 % không khi nào đến nhà thời thánh .
Nếu nói về mối liên hệ giữa tôn giáo với những ưu tiên chính trị thì tất cả chúng ta thấy, vẫn như trước đây, tỷ suất những Fan Hâm mộ Kitô giáo của 2 đảng Dân Chủ và Cộng Hòa ở Hoa Kỳ vẫn chiếm lợi thế trong cử tri đoàn ở nước này. Tuy nhiên, tỷ suất này có sụt giảm so với 10 năm trước .
Số liệu khảo sát của Trung tâm nghiên cứu và điều tra Pew cho thấy, trong số những người thuộc đảng Cộng Hòa lúc bấy giờ, Fan Hâm mộ Kitô giáo chiếm 79 %, số lượng này vào năm 2009 là 86 %, trong đó có 54 % tới nhà thời thánh mỗi tháng một lần hoặc nhiều hơn một lần. Tỷ lệ người không xác lập tôn giáo thuộc đảng này là 16 %. Trong số những người thuộc đảng Dân Chủ lúc bấy giờ, Fan Hâm mộ Kitô giáo chiếm 55 %, số lượng này vào năm 2009 là 72 %, trong đó có 38 % tới nhà thời thánh mỗi tháng một lần hoặc nhiều hơn một lần. Tỷ lệ người không xác lập tôn giáo thuộc đảng này là 34 % .
Tuy nhiên, một nghiên cứu và điều tra khác của Barna Group được thực thi vào năm 2017 lại cho thấy, phần đông người lớn tuổi ở Hoa Kỳ đều có thái độ tích cực so với những mục sư Tin Lành giáo. Những số liệu của cuộc khảo sát của Barna Group mới được công bố vào tháng Mười năm 2019 cho thấy, ngoài việc ship hàng những nghi lễ tôn giáo cho giáo dân tại nhà thời thánh, những mục sư vẫn là những nhân vật quan trọng so với họ trong đời sống đời thường. Theo số liệu khảo sát của Barna Group, 20 % Kitô hữu thừa nhận rằng họ tiếp tục gặp gỡ hoặc chuyện trò với mục sư thuộc nhà thời thánh của mình ở bên ngoài những cơ sở tôn giáo. 32 % Kitô hữu đến nhà thời thánh nửa năm một lần hoặc nhiều hơn một lần nói rằng họ vẫn truyện trò với mục sư của mình ngoài giờ Giao hàng nghi lễ. 43 % Kitô hữu đi lễ nhà thời thánh một lần hoặc nhiều hơn một lần trong một tháng cũng có câu vấn đáp tựa như. Trong số những Kitô hữu tham gia thực hành thực tế những nghi lễ tôn giáo, có 48 % Fan Hâm mộ Tin Lành giáo có quan hệ tiếp tục với mục sư của mình, trong khi đó chỉ có 27 % Fan Hâm mộ Công giáo có quan hệ liên tục với linh mục của mình. Theo nhận xét của những nhà nghiên cứu thuộc Barna Group, sở dĩ có sự độc lạ như vậy, ở một mức độ nào đó, là do ý niệm về sự quan hệ qua lại giữa giới tăng lữ với hội đồng trong Giáo hội Công giáo được hình thành trong lịch sử dân tộc mang tính hình thức hơn so với ý niệm trong những giáo phái Tin Lành giáo .
Cũng theo số liệu khảo sát của Barna Group, 44 % Kitô hữu tham gia thực hành thực tế những nghi lễ tôn giáo nói rằng mục sư của họ tiếp tục tham gia những hoạt động giải trí xã hội hoặc những hoạt động giải trí có ý nghĩa về mặt xã hội, 45 % khác khẳng định chắc chắn rằng những mục sư của họ xuất hiện định kỳ tại những hoạt động giải trí tựa như, 8 % nhận xét rằng những mục sư của họ ít tham gia và 7 % nói rằng những mục sư của họ không khi nào tham gia những hoạt động giải trí như vậy .
Tuy phần đông những Fan Hâm mộ Kitô giáo được hỏi vấn đáp rằng họ không có quan hệ qua lại với mục sư của mình ở bên ngoài những cơ sở tôn giáo, nhưng có một số lượng đáng kể Fan Hâm mộ cho rằng quan hệ của họ với những mục sư hoàn toàn có thể nói là thân thiện. Có tới 50 % Kitô hữu cho rằng so với họ những mục sư là những người bạn, 19 % coi những mục sư của mình là những cố vấn, 13 % coi những mục sư của mình là những chuyên viên tư vấn, còn 11 % coi họ là những giáo viên của mình. Từ những số liệu khảo sát trên, những nhà nghiên cứu tại Barna Group đưa ra nhận xét rằng, so với Fan Hâm mộ Kitô giáo ở Hoa Kỳ, những mục sư không gì khác hơn là những thủ lĩnh niềm tin của họ .
Về đức tin của những Fan Hâm mộ Kitô giáo ở Hoa Kỳ
Liên quan đến yếu tố này, 3 TT nghiên cứu và điều tra ở Hoa Kỳ là Viện Gallup, Trung tâm nghiên cứu và điều tra Pew và Barna Group đã công bố những báo cáo giải trình khoa học đề cập tới ý niệm và lối sống của những Fan Hâm mộ tôn giáo ở Hoa Kỳ. Các nhà xã hội học đã nghiên cứu và điều tra ý niệm của những Fan Hâm mộ tôn giáo ở Hoa Kỳ về nguồn gốc con người, điều tra và nghiên cứu sự hiểu biết của họ về tôn giáo của mình và về những tôn giáo khác, so sánh sự thực hành tôn giáo của những thế hệ Kitô hữu khác nhau ở nước này. Các báo cáo giải trình khoa học của 3 TT điều tra và nghiên cứu nói trên đã đưa ra những số liệu khảo sát đơn cử để làm rõ những yếu tố đặt ra trong những nghiên của mình [ 2 ] .
Về thái độ của những Fan Hâm mộ Kitô giáo Hoa Kỳ so với yếu tố nguồn gốc con người được đề cập tới trong khu công trình điều tra và nghiên cứu của Viện Gallup. Số liệu khảo sát cho thấy có 40 % người Mỹ cho rằng, hơn 10 nghìn năm trước Thiên Chúa cùng lúc đã tạo ra con người trong hình hài lúc bấy giờ. 33 % người dân Hoa Kỳ cho rằng, con người đã tiến hóa qua hàng triệu năm từ những hình thức sống kém tăng trưởng và Thiên Chúa đã chỉ huy quy trình tiến hóa này. Chỉ có 22 % người Mỹ cho rằng, con người đã trải qua sự tiến hóa hàng triệu năm mà không cần sự can thiệp của Thiên Chúa .
Một câu hỏi được đặt ra : Các ý niệm về sự tiến hóa phụ thuộc vào vào thế giới quan tôn giáo ở mức độ nào ? 56 % Fan Hâm mộ Tin Lành giáo Hoa Kỳ chấp thuận đồng ý với ý niệm cho rằng Thiên Chúa đã tạo ra con người trong hình hài lúc bấy giờ, 33 % cho rằng con người tiến hóa nhờ sự giúp sức của Thiên Chúa, chỉ có 6 % nghĩ rằng, sự tiến hóa của con người không có sự can thiệp của Thiên Chúa .
Đối với người Công giáo Hoa Kỳ, tỷ suất này lại khác. Họ ít tin hơn vào những gì viết trong Kinh Thánh về sự hình thành con người. Chỉ có 34 % người Công giáo Hoa Kỳ cho rằng Thiên Chúa đã tạo ra con người, 46 % đồng ý chấp thuận với ý niệm sự tiến hóa của con người nằm dưới sự chỉ huy của Thiên Chúa, còn 18 % cho rằng sự tiến hóa này nằm ngoài sự can thiệp của Thiên Chúa .
Nghiên cứu của Viện Gallup cũng chỉ ra rằng người Mỹ nào càng năng đi lễ ở nhà thời thánh, người đó càng có đức tin nhiều hơn vào Kinh Thánh. Trong số những người Mỹ tới dự lễ ở nhà thời thánh mỗi tuần một lần có 68 % tin rằng Thiên Chúa đã tạo ra con người, 26 % cho rằng con người tiến hóa nhờ Thiên Chúa, chỉ có 3 % không tin sự can thiệp của Thiên Chúa vào nguồn gốc của con người. Trong số những người Mỹ tới dự lễ ở nhà thời thánh mỗi tháng một lần có 47 % khảng định Thiên Chúa tạo ra con người, 44 % tin Thiên Chúa đã giúp sức con người tiến hóa và chỉ có 6 % cho rằng con người tự tăng trưởng. Trong số những người Mỹ ít đến nhà thời thánh có 36 % tin vào thuyết tiến hóa không có sự can thiệp của Thiên Chúa, 33 % tin vào sự can thiệp của Thiên Chúa so với quy trình tiến hóa của con người, còn khoảng chừng 27 % tin rằng Thiên Chúa đã cùng lúc tạo ra con người .

Để làm rõ mức độ hiểu biết của các Kitô hữu Hoa Kỳ không chỉ về nguồn gốc của con người, mà còn cả về các sự kiện khác được viết trong Kinh Thánh và những nền tảng của giáo thuyết Kitô giáo, cũng như về các tôn giáo khác, Trung tâm nghiên cứu Pew đã công bố một báo cáo khoa học, trong đó cố gắng làm rõ kiến thức của người dân Hoa Kỳ về tôn giáo.

Trong báo cáo giải trình khoa học của mình, Trung tâm nghiên cứu và điều tra Pew đưa ra 35 thắc mắc, trong đó có : 14 câu hỏi về Kitô giáo ; 13 câu hỏi về những tôn giáo quốc tế khác ; 2 câu hỏi về thuyết vô thần và thuyết bất khả tri ; 5 câu hỏi về thành phần tôn giáo ở Hoa Kỳ và những nước khác ; 1 câu hỏi xác lập vị trí của tôn giáo trong Hiến pháp Hoa Kỳ .
Kết quả vấn đáp cho thấy : trong số người dân Hoa Kỳ được hỏi có 9 % vấn đáp đúng 75 % số câu hỏi ; 29 % vấn đáp đúng từ 50 % đến 75 % số câu hỏi ; 38 % vấn đáp đúng từ 25 % đến 50 % số câu hỏi ; 24 % chỉ vấn đáp đúng dưới 25 % số câu hỏi. Tính trung bình một người Mỹ hoàn toàn có thể vấn đáp đúng 14 trong số 35 thắc mắc về tôn giáo, còn so với Fan Hâm mộ Kitô giáo số lượng này là 14,2 câu hỏi. Trong số Fan Hâm mộ Kitô giáo Hoa Kỳ, tính trung bình Fan Hâm mộ Tin Lành giáo vấn đáp đúng 14,3 câu hỏi, trong đó những người Tin Lành theo phái Phúc Âm vấn đáp đúng 15,5 câu hỏi trong số 35 thắc mắc được đặt ra. Tại những nhà thời thánh Kitô giáo của người da đen tính trung bình Fan Hâm mộ chỉ vấn đáp đúng 9,7 trong số 35 thắc mắc. Tín đồ Công giáo vấn đáp đúng được 14 câu hỏi, còn so với Fan Hâm mộ Mặc Môn giáo số lượng này là 13,9 thắc mắc, tương tự với trình độ hiểu biết của một người Mỹ ở lứa tuổi trưởng thành .
Các nhà nghiên cứu của Trung tâm điều tra và nghiên cứu Pew cũng đưa ra câu vấn đáp cho câu hỏi về mức độ hiểu biết của Fan Hâm mộ Kitô giáo Hoa Kỳ so với Kinh Thánh và những nền tảng của giáo thuyết Kitô giáo. Tính trung bình Fan Hâm mộ Kitô giáo vấn đáp đúng 4,2 trong số 7 câu hỏi về Kinh Thánh. So với những giáo phái Tin Lành khác, những người Tin Lành theo phái Phúc Âm và Fan Hâm mộ Mặc Môn giáo có kiến thức và kỹ năng nhiều hơn về nghành nghề dịch vụ này. Cụ thể, tính trung bình người Tin Lành theo phái Phúc Âm vấn đáp được 5,2 câu hỏi, còn Fan Hâm mộ Mặc Môn giáo vấn đáp được 5,1 trong số 7 câu hỏi nêu trên, trong khi đó số lượng này ở người Công giáo là 4,1 câu hỏi, còn so với những Kitô hữu ở những nhà thời thánh của người da đen số lượng này chỉ là 3,7 câu hỏi .
Báo cáo của Trung tâm điều tra và nghiên cứu Pew cũng đưa ra những số liệu khác về sự hiểu biết của Fan Hâm mộ Kitô giáo Hoa Kỳ so với những sự kiện của tôn giáo mình. Trong số 14 câu hỏi về Kitô giáo mà Trung tâm điều tra và nghiên cứu Pew đưa ra, tính trung bình những Kitô hữu Hoa Kỳ vấn đáp đúng được 3,5 câu hỏi. Những người Tin Lành theo phái Phúc Âm có kiến thức và kỹ năng khá hơn những giáo phái khác. Tính trung bình, họ vấn đáp đúng được 4,1 câu hỏi. Người Công giáo vấn đáp đúng được 3,7 câu hỏi, còn người Mặc Môn giáo chỉ vấn đáp đúng được 3,4 câu hỏi. Các Kitô hữu da đen kém hiểu biết về những sự kiện của tôn giáo mình hơn cả. Họ chỉ vấn đáp đúng được 2,3 câu hỏi .
Đại đa số Kitô hữu Hoa Kỳ đều hiểu được rằng Lễ Phục sinh ghi lại sự kiện Chúa Giêsu Kitô sống lại và hiểu được giáo điều về Ba Ngôi Thiên Chúa. Với những câu hỏi này có tới 84 % Kitô hữu vấn đáp đúng. Riêng so với câu hỏi về sự cứu rỗi bằng đức tin trong giáo lý Tin Lành chỉ có 24 % Kitô hữu có câu vấn đáp đúng. Hơn nữa, chỉ có 28 % tín hữu Tin Lành giáo Hoa Kỳ hiểu được rằng, theo truyền thống cuội nguồn của tôn giáo này, sự cứu rỗi chỉ hoàn toàn có thể triển khai được bằng đức tin. Đối với người Công giáo nước này, chỉ có một nửa số Fan Hâm mộ hiểu được giáo điều của giáo hội mình rằng, trong bí tích Thánh Thể rượu vang và bánh mỳ biến thành mình Chúa Kitô .
Trong nghiên cứu và điều tra của mình, những tập sự của Barna Group đã đi tìm câu vấn đáp cho câu hỏi về những chỉ số cơ bản của đức tin so với những thế hệ người Mỹ khác nhau. Các nhà nghiên cứu của Barna Group đã chỉ ra rằng, tỷ suất Kitô hữu Hoa Kỳ đang ngày một giảm sút từ thế hệ này qua thế hệ khác .
Đối với “ thế hệ già ”, những người sinh trước năm 1946, có tới 83 % nhận mình là Kitô hữu, 37 % có thực hành thực tế nghi lễ Kitô giáo. Trong số những người thuộc “ thế hệ trẻ – thế hệ bùng nổ ”, những người sinh trong khoảng chừng những năm 1946 – 1964, có 80 % nhận mình là Kitô hữu và 30 % có thực hành thực tế nghi lễ Kitô giáo. Đối với những người thuộc “ thế hệ X ”, những người sinh trong khoảng chừng những năm 1965 – 1983, có 73 % nhận mình là Kitô hữu và 26 % có thực hành thực tế nghi lễ Kitô giáo. Còn so với những người thuộc “ thế hệ thiên niên kỷ ”, những người sinh trong khoảng chừng những năm 1984 – 1998, có 64 % nhận mình là Kitô hữu và 22 % có thực hành thực tế nghi lễ Kitô giáo .
Nghiên cứu của Barna Group còn cho thấy những người thuộc thế hệ trẻ bày tỏ đức tin cũng gần giống như những người thuộc thế hệ già. Tỷ lệ người đọc Kinh Thánh trong số những người thực hành thực tế nghi lễ Kitô giáo theo những thế hệ như sau : Thế hệ già – 70 % ; thế hệ bùng nổ – 71 % ; thế hệ X – 67 % ; thế hệ thiên niên kỷ – 71 %. Tỷ lệ người cầu nguyện Thiên Chúa hằng tuần trong số những người thực hành thực tế nghi lễ Kitô giáo theo những thế hệ như sau : Thế hệ già – 90 % ; thế hệ bùng nổ – 93 % ; thế hệ X – 87 % ; thế hệ thiên niên kỷ – 86 %. Tỷ lệ người đến nhà thời thánh hằng tuần trong số những người thực hành thực tế nghi lễ Kitô giáo theo những thế hệ như sau : Thế hệ già – 83 % ; thế hệ bùng nổ – 81 % ; thế hệ X – 77 % ; thế hệ thiên niên kỷ – 79 % .
Các nhà nghiên cứu thuộc Barna Group cũng làm rõ những nét tương đương trong cách nhìn nhận về những giáo điều trong Kinh Thánh của những người thực hành thực tế nghi lễ Kitô giáo ở Hoa Kỳ theo những thế hệ. Cụ thể như sau : 65 % những người thực hành thực tế nghi lễ Kitô giáo thuộc “ thế hệ già ” cho rằng những giáo điều trong Kinh Thánh là tuyệt đối đúng, số lượng này ở “ thế hệ bùng nổ ” là 66 %, ở “ thế hệ X ” là 64 % và ở “ thế hệ thiên niên kỷ ” là 65 % .
Trong khi đó, 73 % những người thực hành thực tế nghi lễ Kitô giáo thuộc “ thế hệ già ”, 75 % những người thực hành thực tế nghi lễ Kitô giáo thuộc “ thế hệ bùng nổ ”, 70 % những người thực hành thực tế nghi lễ Kitô giáo thuộc “ thế hệ X ” và 72 % những người thực hành thực tế nghi lễ Kitô giáo thuộc “ thế hệ thiên niên kỷ ” cho rằng họ sẽ tới Thiên Đường, chính do họ đã xưng tội và tuyên xưng Đức Giêsu Kitô là Đấng Cứu Thế .
Trong số những người thực hành thực tế nghi lễ Kitô giáo ở Hoa Kỳ, có tới 91 % thuộc “ thế hệ già ”, 89 % “ thuộc thuộc thế hệ bùng nổ ”, 85 % thuộc “ thế hệ X ” và 84 % thuộc “ thế hệ thiên niên kỷ ” tán đồng quan điểm chính thống coi Thiên Chúa là đấng toàn năng, toàn trí, đấng phát minh sáng tạo ra quốc tế và là người quản lý quốc tế ngày này .
Từ những số liệu khảo sát của những TT điều tra và nghiên cứu tôn giáo ở Hoa Kỳ nói trên, một bức tranh toàn cảnh về tình hình tôn giáo mà đơn cử là Kitô giáo ở nước này đã dần xuất hiện thêm. Đây là một bức tranh tôn giáo đa sắc màu, nhưng Tin Lành giáo vẫn là một mảng màu đậm sắc. Cùng với thời hạn, mảng màu Tin Lành giáo nói riêng, mảng màu Kitô giáo nói chung, đang có khuynh hướng nhạt dần. Sự khô đạo, nhạt đạo cũng đang Open ở quốc gia này, nơi được coi là thiên đường của tôn giáo và tự do tôn giáo .

TS. Nguyễn Văn Dũng

[1] Các số liệu dẫn ra ở phần này của bài viết được trích từ bài viết của tác giả người Nga Olga Poznyak: Các tín đồ Tin Lành da trắng không thèm đếm xỉa đến việc luận tội Trump (tiếng Nga). www.ng.ru/ng_religii/2019-11-05/14_475_USA.html;

[ 2 ] Các số liệu dẫn ra ở phần này của bài viết được trích từ bài viết của tác giả người Nga Olga Poznyak : Kitô hữu Hoa Kỳ chỉ tin 50% Kinh Thánh ( tiếng Nga ). www.ng.ru/ng_religii/2019-08-20/12_470_bible.html

Source: https://hemradio.com
Category : Mẹo hay cuộc sống