Những tác phẩm văn học Việt Nam hay sống mãi với thời gian

25 quyển sách Văn học Việt Nam được giới thiệu có sức truyền tải mạnh mẽ, đã phản ánh chân thực thân phận và khát vọng sống của con người từ thời phong kiến cho đến giai đoạn đầu kiến thiết của đất nước, sau bao nhiêu năm vẫn giữ nguyên vẹn giá trị, trường tồn với thời gian.

Tuổi Thơ Dữ Dội | Phùng Quán | Nghe Audio

Một tác phẩm truyện dài bảy phần của nhà văn Phùng Quán. Truyện được khởi thảo bên bờ Hồ Tây năm 1968 và hoàn thành trong lều cỏ giữa hồ Tịnh Tâm năm 1986. Cuốn truyện xoay quanh cuộc sống chiến đấu và sự hy sinh của những thiếu niên 13, 14 tuổi trong hàng ngũ Đội thiếu niên trinh sát của trung đoàn Trần Cao Vân…

Chí Phèo | Nam Cao | Nghe Audio

Chí Phèo – tập truyện ngắn tái hiện bức tranh chân thực nông thôn Việt Nam trước 1945, nghèo đói, xơ xác trên con đường phá sản, bần cùng, hết sức thê thảm, người nông dân bị đẩy vào con đường tha hóa, lưu manh hóa. Nam Cao không hề bôi nhọ người nông dân, trái lại nhà văn đi sâu vào nội tâm nhân vật để khẳng định nhân phẩm và bản chất lương thiện ngay cả khi bị vùi dập, cướp mất cà nhân hình, nhân tính của người nông dân, đồng thời kết án đanh thép cái xã hội tàn bạo đó trước 1945.

Vợ Nhặt l Kim Lân | Nghe Audio

Tác phẩm “Vợ nhặt” xoay quanh câu chuyện của ba người trong một gia đình ngụ cư. Điều lạ là một người làm nên chính cái tên của truyện lại không có tên, không biết tuổi. Đó chính là vợ Tràng. Người phụ nữ ấy chỉ là một trong số hàng ngàn, hàng vạn thân phận phụ nữ cùng thời. Do đó, người ấy rất rễ bị lãng quên, ít ai chú ý tới nhưng với nhà văn đó là một số phận không thể bỏ qua, một số phận gây nhức nhối, trăn trở. Sự hấp dẫn của nhân vật nữ này phải chăng là từ một người trong cõi mù mịt, không đâu vào đâu trở thành một nàng dâu hiền thục của bà cụ Tứ?

Tắt Đèn | Ngô Tất Tố | Nghe Audio

Tắt đèn của nhà văn Ngô Tất Tố phản ánh rất chân thực cuộc sống khốn khổ của tầng lớp nông dân Việt Nam đầu thế kỷ XX dưới ách đô hộ của thực dân Pháp. Tác phẩm xoay quanh nhân vật chị Dậu và gia đình – một điển hình của cuộc sống bần cùng hóa sưu cao thuế nặng mà chế độ thực dân áp đặt lên xã hội Việt Nam. Trong cơn cùng cực chị Dậu phải bán khoai, bán bầy chó đẻ và bán cả đứa con để lấy tiền nộp sưu thuế cho chồng nhưng cuộc sống vẫn đi vào bế tắc, không lối thoát.

Trong tác phẩm, cảnh đời tràn nước mắt của gia đình chị Dậu đã được tái hiện một cách sống động trong từng câu chữ, chi tiết văn học với nhiều cung bậc cảm xúc của tác giả khiến người đọc không khỏi xúc động.

Số Đỏ | Vũ Trọng Phụng | Nghe Audio

Bằng ngòi bút trào phúng độc đáo, Số đỏ lên án gay gắt cái xã hội tư sản thành thị Việt Nam đang chạy theo lối sống văn minh rởm hết sức lố lăng đồi bại đương thời. Tác giả đã đả kích cay độc các phong trào “Âu hóa”, “thể thao”, “giải phóng nữ quyền”, “tiến bộ”, “cải cách xã hội” mà thực chất chỉ là ăn chơi trụy lạc, làm tiền, chà đạp trắng trợn lên mọi nền nếp đạo đức truyền thống… Ngôn ngữ nghệ thuậ của Vũ Trọng Phụng thấm đẫm cá tính sáng tạo. Một thứ ngôn ngữ vừa gai góc, sắc nhọn, mỉa mai, chua chát. Cũng là thứ ngôn ngữ hướng đến sự phô bày, lên án, tố cáo những mặt trái của xã hội nhưng dữ dội hơn so với các cây bút hiện thực khác.

Bỉ Vỏ | Nguyên Hồng | Nghe Audio

Bỉ vỏ của Nguyên Hồng là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của dòng văn học hiện thực phê phán. Qua tác phẩm, những nét tiêu biểu của một lớp người sống dưới đáy xã hội, cuộc sống lầm than, đói khổ của tầng lớp nhân dân lao động và cả bản chất xấu xa thối nát của xã hội thực dân phong kiến đều được khắc họa tài tình dưới ngòi bút tinh tế của tác giả.

Cánh Đồng Bất Tận | Nghe Audio

Cánh đồng bất tận bao gồm những truyện hay và mới nhất của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư. Đây là tác phẩm đang gây xôn xao trong đời sống văn học, bởi ở đó người ta tìm thấy sự dữ dội, khốc liệt của đời sống thôn dã qua cái nhìn của một cô gái. Bi kịch về nỗi mất mát, sự cô đơn được đẩy lên đến tận cùng, khiến người đọc có lúc cảm thấy nhói tim…

Nỗi buồn chiến tranh | Bảo Ninh | Nghe Audio

Tác phẩm là dòng hồi ức của người lính về chiến tranh và thời tuổi trẻ đã trải qua trong bom đạn. Đó là lòng tiếc thương vô hạn đối với những người cùng thế hệ với mình đã nằm xuống, là ám ảnh về thân phận con người trong thời buổi loạn ly, và thông qua thân phận là sự tái hiện đầy xót xa về quá khứ, những suy tư nghiền ngẫm về con đường dấn thân của cả một thế hệ sinh ra trong chiến tranh. Bao trùm lên tất cả, là nỗi buồn sâu xa gắn với từng mảnh đời riêng. Tác phẩm đã bước ra khỏi lối mòn về lòng tự hào dân tộc cùng những chiến công và vinh quang tập thể để nêu lên thông điệp về sự ghê tởm, về tính chất hủy diệt của chiến tranh đối với con người.

Vào thời điểm ra đời cuối thập niên 1980, “Nỗi buồn chiến tranh” có thể được xem là tác phẩm văn học Việt Nam hiện đại đầu tiên viết về chiến tranh có cái nhìn khác với quan niệm truyền thống, khẳng định mạnh mẽ vai trò cá nhân trong xã hội, quyền sống, hạnh phúc và đau khổ của con người với tư cách một cá thể độc lập. Tiểu thuyết nhận được giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 1991.

Giông Tố | Vũ Trọng Phụng | Nghe Audio

“Giông Tố” là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của Vũ Trọng Phụng. Với ngòi bút châm biếm sâu sắc của mình, ông miêu tả và kể về sự thối nát, bần cùng, bất công của xã hội thời đó, làm cho người đọc cảm thấy căm phẫn nhưng cũng đầy xót xa. Những câu chuyện, những nhân vật được đan xen lẫn nhau, những nhân vật được miêu tả vô cùng chân thực: Nghị Hách, Mịch, Long…và sự nhầm lẫn đầy cay đắng ở phía cuối sách càng làm cho người đọc nể phục thêm tài kể chuyện của Vũ Trọng Phụng. Đọc “Giông Tố”, ta hiểu rõ được phần nào xã hội thời xưa bởi nó được miêu tả vô cùng chân thực dưới ngòi bút của nhà văn tài hoa này.

Sống Mòn | Nam Cao | Nghe Audio

Sống mòn hoàn thành vào năm 1944, xuất bản ban đầu với tên gọi “Chết mòn” năm 1956. Trong tác phẩm, Nam Cao đã miêu tả sâu sắc tấn bi kịch tinh thần của người trí thức nghèo trong xã hội cũ. Họ là những người có ý thức rất cao về nhân phẩm và danh dự, có khát vọng – hoài bão văn chương lớn lao nhưng lại bị gánh nặng cơm áo gạo tiền bóp nghẹt sự sống. Rộng hơn là vận mệnh mấy con người ấy, ta thấy đặt ra một cách ám ảnh vấn đề vận mệnh chung của cả một xã hội chua xót, đau đớn, buồn thảm, tủi nhục, trong đó, đời sống không còn ý nghĩa, quay về phía nào cũng thấy dựng lên những bức tường bế tắc.”

Cuốn tiểu thuyết chất chứa những suy nghĩ, trăn trở, ưu tư của Nam Cao về cách sống, về lối viết và nhiệm vụ của những người cầm bút. Không có những xung đột gay gắt, mâu thuẫn cao trào, chỉ đơn giản là những giằng xé đấu tranh nội tâm của mỗi phận người. Chỉ với giọng văn điềm đạm, cốt truyện đơn giản, thế nhưng, Sống mòn đã hội tụ đầy đủ tất cả sự điêu luyện, tinh tế của một ngòi bút truyện ngắn bậc thầy.

Vỡ đê | Vũ Trọng Phụng | Nghe Audio

Vỡ đê phản ánh hiện thực trên một phạm vi khá rộng, từ thành thị đến nông thôn, song tập trung lên án những chính sách, thủ đoạn thống trị của bọn thực dân, quan lại đã đẩy người nông dân vào tình cảnh đói rét cơ cực… Một tác phẩm hiện thực phê phán của Vũ Trọng Phụng đã cho người đọc thấy lại những ngày tăm tối của dân tộc ta dưới ách thống trị của thực dân phong kiến trong giai đoạn trước 1945.

Bước đường cùng | Nguyễn Công Hoan | Nghe Audio

Tác phẩm phản ánh chân thực xã hội phong kiến địa chủ của Việt Nam. Những con người nghèo khổ luôn bị các thế lực phong kiến đàn áp, để họ phải vào bước đường cùng, phải uất hận và căm phẫn tột độ. Cái chế độ quan lại tham nhũng, “những cái bất công của chế độ thối nát chốn hương thôn” đã đẩy biết bao con người gia đình nông dân nghèo đi đến bước đường cùng. Với ngòi bút miêu tả chân thực và sắc sảo của mình, Nguyễn Công Hoan đã cho chúng ta thấy được bức tranh đời sống chế độ xưa. Một tác phẩm hay nên đọc.

Con Hoang | Lê Hồng Nguyên

Đây là 1 tác phẩm viết về thân phận của người phụ nữ trong thời kì đất nước còn chiến tranh loạn lạc. 1 tác phẩm hay nhưng rất buồn, những người phụ nữ bị hãm hiếp bởi những ông có chức vụ rồi sau đó cuộc đời như bị đẩy xuống vực sâu. Tư tưởng trọng nam khinh nữ đã bám rễ vào làng quê Việt Nam từ xưa khó mà dứt ra được. Trong tác phẩm có nhiều cảnh người phụ nữ muốn được thoả mãn bản năng con người mình được tác giả miêu tả rất nghệ thuật, không bị phô.

Chuyện Nhà Quê | Nguyễn Quang Lập

Chuyện Nhà Quê là tập truyện ngắn của nhà văn Nguyễn Quang Lập. Trong đó có 1/5 là những tạp văn có tính truyện ngắn, 1/5 là những truyện ngắn chưa in tập nào kể từ sau tập Tiếng gọi phía mặt trời lặn, 3/5 còn lại những truyện ngắn được nhiều người ưa thích nhưng chưa in tập nào như Hố xí hai ngắn, Xóm gái hoang, Quê choa chí dị…

Cách kể chuyện của Nguyễn Quang Lập trong Chuyện Nhà Quê cuốn hút lạ thường. Đúng như nhà văn Bảo Ninh đã nhận xét, bọ Lập đã rất thành công với thể loại “khẩu văn” qua tác phẩm này. Giọng văn giản dị, chân chất đúng như tính cách của người dân quê dường như đã thu hẹp giữa tác giả và người đọc. Giản đơn trong khắc họa tính cách của từng nhân vật nhưng lại rất cầu kì trong mạch cảm xúc. Có lẽ hiếm ai có khả năng khiến người đọc vừa giận vừa thương như Nguyễn Quang Lập.

Quảng Trị 1972 | Nguyễn Quang Vinh

Quyển sách này theo một mạch truyện rõ ràng, từ lúc tác giả ở Hà Nội, đến lên đường vào Thành Cổ Quảng Trị, rồi tham chiến ở các mặt trận khác, cuối cùng được đưa về Hà Nội chữa trị sau khi bị một mảnh pháo cắm vào đầu. Ở tác phẩm này, chiến tranh một lần nữa được lột tả rất thật, vẫn là máu, thịt, thuốc súng và cả những tiếng bom rít trên bầu trời, những thảm bom từ B52 chật chờ lấy đi mạng sống của hàng chục chiến sĩ trong một thoáng.

Bến Không Chồng | Dương Hương | Nghe Audio

Bến không chồng, ở thời điểm mở đầu 90, quả đã góp được một cái nhìn mới về bức tranh đất nước trong thời chiến và hậu chiến; với gánh nặng không phải chỉ là chiến tranh, về phía khách quan; mà còn là những lầm lạc của con người, trong một bối cảnh có quá nhiều biến động và thử thách, mà tất cả những ai “do lịch sử để lại” đã không đủ tầm và sức để vượt qua. Những nhận xét này đã khẳng định được vị trí của cuốn tiểu thuyết, và còn lan tỏa hơn khi đã được dịch ra tiếng Pháp, Ý cũng như được chuyển thể thành phim truyện cùng tên.

Hà Nội 36 Phố Phường | Thạch Lam

Người Pháp có Paris, người Anh có London, người Tàu có Thượng Hải… Trong các sách vở, trên các báo chí, họ nói đến thành phố của họ một cách tha thiết, mến yêu… Ta phải nghe người Pháp nói đến Paris, người ở Paris, mới hiểu được sự yêu quý ấy đến bực nào.

Chúng ta cũng có Hà Nội, một thành phố có nhiều vẻ đẹp, vì Hà Nội đẹp thật (chúng ta chỉ còn tìm những vẻ đẹp ấy ra), và cũng vì chúng ta yêu mến. Yêu mến Hà Nội với tâm hồn người Hà Nội, cũng như người Parisien chính hiệu yêu mến Paris… Trong những cuộc phiếm du, – phiếm du ngoài các phố Hà Nội là một cái thú vô song chỉ người Hà Nội có – ta nên chú ý đến những nét đổi thay của thành phố, nên nhận xét những vẻ đẹp cũng như vẻ xấu của phố phường, thân mật với những thú vui chơi hay những cảnh lầm than, với những người Hà Nội cũng như ta.

Nhật ký Đặng Thị Thùy Trâm

Một cuốn nhật kí nhặt được bên xác của một nữ Việt Cộng đã suýt bị người lính Mỹ ném vào lửa, nhưng người phiên dịch đã khuyên anh ta nên giữ lại vì “trong đó có lửa”. Nhật kí Đặng Thùy Trâm là những ghi chép hàng ngày của một người nữ bác sĩ về cuộc sống của chị nơi chiến tuyến. Cuốn nhật kí là thế giới riêng của người trí thức nhạy cảm mà không yếu đuối, tha thiết với cuộc sống mà không hề sợ hãi trước những gian nan. Ở đó ta vẫn gặp những băn khoăn trăn trở trước tình yêu, trước cuộc sống phức tạp hàng ngày, những nỗi buồn, nỗi nhớ nhung, sự cô đơn của một người con gái, nhưng đồng thời chúng ta cũng thấy được một ý chí mãnh liệt, những lời nói tự động viên cảnh tỉnh, một lòng can đảm phi thường – những điều đã làm nên một thế hệ anh hùng.

Hà Nội Lầm Than | Trọng Lang

Là những trang phóng sự đầy đau xót về cuộc sống của những con người lầm đường lạc lối trong số phận và định mệnh cho chính mình. Tác phẩm cho ta tiếp cận những hình tượng nhân vật ấy ở một góc độ mới, gợi lên cho ta cái nhìn vừa đáng thương lại vừa đáng trách nhưng bao trùm vẫn là niềm xót xa cho số phận của những con người-những người phải dùng thân xác làm đồ chơi xác thịt và nhân phẩm trở thành thú vui cho người khác. Vì thế, trước giờ phóng sự vốn là những trang viết lạnh lùng, hờ hững giờ đây lại tràn ngập một nỗi đau và xót thương vô hạn.

Tố Tâm | Hoàng Ngọc Phách

Tiểu thuyết Tố Tâm được viết 1922, in lần đầu 1925. Nội dung cốt truyện kể về một đôi thanh niên nam nữ yêu nhau, vì lễ giáo phong kiến mà phải chia ly. Tố Tâm ra đời “lập tức gây xôn xao, sôi nổi dư luận một thời”. Đây cũng là cuốn tiểu thuyết có số lần tái bản kỷ lục lên tới hàng mấy chục lần, đưa tên tuổi Song An – Hoàng Ngọc Phách vào hàng các nhà văn nổi bật lúc bấy giờ.

Vàng Và Máu | Thế Lữ | Nghe Audio

“Vàng và máu” có thể nói là tác phẩm thành công nhất trong thể loại truyện trinh thám, kinh dị của sự nghiệp Thế Lữ. Nó như là một hiện tượng trong nền văn học Việt Nam. Lối kể chuyện của Thế Lữ rất hấp dẫn, ly kì và gây tò mò, xúc động cho người đọc, xây dựng giản dị, có kết giải, lối văn gọn gàng, thanh thoát, trí tưởnv tượng và khiếu phân tích phong phú, những đoạn tả cảnh rất tỉ mỉ đồng thời gây cảm giác rùng rợn như chính mình là nhân vật trong câu chuyện đó.

Thương Nhớ Mười Hai | Vũ Bằng

Trong số tác phẩm của Vũ Bằng, Thương Nhớ Mười Hai là tác phẩm đặc sắc nhất, tiêu biểu cho tình cảm và phong cách viết của ông. Tác phẩm được đặt bút từ Tháng Giêng 1960 và mất mười một năm mới hoàn thành vào năm 1971 với độ dày 250 trang.

Mười hai ở đây là mười hai tháng trong năm mà theo lời tác giả “mỗi tháng lại có những cái đẹp não nùng riêng, nỗi nhớ nhung riêng…”. Thông qua mười hai tháng ấy, Vũ Bằng đã gởi gắm những hồi ức đẹp đẽ của mình về Hà Nội, nơi chốn xa xôi ông luôn hướng về với những phong tục của người Bắc Việt, những thói quen sinh hoạt, những thú vui ẩm thực giản dị mà đầy tính nghệ thuật và trên tất cả là hình bóng người vợ đảm đang dịu hiền đang còn xa cách…

Những Ngày Thơ Ấu | Nguyên Hồng

Trong văn đàn văn học Việt Nam, nhà văn Nguyên Hồng được đồng nghiệp và độc giả ưu ái gọi bằng danh hiệu “Nhà văn của phụ nữ và trẻ em”. Nguyên Hồng từng có một tuổi thơ bất hạnh. Hồi kí “Những ngày thơ ấu” được coi là những dòng hồi ức chân thực, sinh động và đầy cay đắng về tuổi thơ không êm đềm của tác giả.

Việc Làng | Ngô Tất Tố

Cả tác phẩm là những câu chuyện được Ngô Tất Tố viết theo kiểu mình chứng kiến và kể lại. Bởi vậy, những câu chuyện trong đây khiến người đọc cảm thấy rất thực. Từ việc lễ làng, vào ngôi, nhập làng, ma chay, …..đến ăn vạ, một xâu lòng… Người nghèo càng lúc càng nghèo vì phải gánh bao nhiêu thứ tục lệ, người giàu, nếu không có quyền thì cũng chẳng được yên thân. Người tán gia bại sản vì mong có chút danh hão, người phải tự sát vì bị “phạt vạ” oan ức, đánh nhau sứt đầu mẻ trán chỉ vì một xâu lòng….

Bốn Mươi Năm Nói Láo | Vũ Bằng

Bốn mươi năm ‘nói láo’ như cuốn sách lịch sử về nghề báo của nước nhà trong nửa thế kỷ 20 dưới cái nhìn và trải nghiệm của Vũ Bằng , tác giả đã ví von làm báo ”nói láo” ăn tiền. Cuốn sách như đưa ta qua những giai đoạn quan trọng của lịch sử đất nước nửa đầu thế kỷ 20 thông qua các thời kỳ báo chí khác nhau , có thăng có trầm , số phận của từng tờ báo và số phận của những người viết báo được tác giả nhắc đến không phải là đầy đủ nhất nhưng cũng cho ta cái nhìn tổng quan về hoạt động báo chí của đất nước trong những năm loạn lạc.