Những điều cần biết về Hoàng gia, Vương triều và Hoàng tộc Anh – BBC News Tiếng Việt

Những điều cần biết về Hoàng gia, Vương triều và Hoàng tộc Anh

11 tháng 3 2021The Queen with the Prince of Wales, the Duke of Cambridge and Prince GeorgeNguồn hình ảnh, Ranald Mackechnie

Chụp lại hình ảnh,

Hiện nay, việc truyền ngôi trong tương lai với Ngai vàng Anh Quốc đã được sắp xếp như sau : Nữ hoàng Elizabeth II sẽ truyền cho Thái tử Charles, và tiếp đến Hoàng tử William và Hoàng tử bé George .

Nữ Hoàng Elizabeth II là nguyên thủ quốc gia của Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland, và người đứng đầu Giáo hội Anh giáo.

Lên ngôi năm 1952 sau khi cha bà, vua George VI tạ thế, trở thành vị nữ vương thứ nhì của Vương quốc Anh, tính từ Nữ Hoàng Victoria ( 1819 – 1901 ) .Hiện nay, bà còn là nguyên thủ vương quốc – chức vụ có tính nghi lễ – của 15 nước khác trên quốc tế, thành viên của Khối Thịnh vượng chung – Commonwealth .Bà lấy vương hiệu là Elizabeth Đệ nhị, tiếp nối về phong thái vị nữ vương xa về trước, Elizabeth I ( 1533 – 1603 ), người đưa Anh thành cường quốc biển, và nổi tiếng bao dung tôn giáo .Sinh năm 1926, Elizabeth II đã 94 tuổi và ” trị vì ” qua nhiều đời thủ tướng, kể cả Winston Churchill, khi ông nắm chính phủ nước nhà lần hai, từ 1951 tới 1955 .

Nguyên tắc chủ quyền tối cao, toàn diện và vĩnh viễn

Về nguyên tắc, Nữ Hoàng Elizabeth là nguyên thủ vương quốc của Anh, nước có nền dân chủ nhưng lại duy trì hình thức tổ chức triển khai nhà nước theo chế độ quân chủ lập hiến .Princess Elizabeth and Prince Philip on their wedding day in 1947Nguồn hình ảnh, PA MediaChụp lại hình ảnh ,Công chúa Elizabeth kết hôn với Hoàng tử Philip vào năm 1947Về hình thức, Nữ Hoàng Elizabeth là vị chủ thể của hàng loạt chính sách vương quốc ( sovereignty ), là nguồn gốc của công lý ( fount of justice ), và chủ sở hữu của toàn bộ những gì trên nước Anh trừ những thứ được ghi rõ là thuộc cá thể, chủ sở hữu khác .Dân Anh hay kể ra câu truyện mê hoặc là cá heo, hươu rừng, thiên nga trên sông Thames là gia tài của Nữ Hoàng .William Người Chinh phục từ Pháp sang chiếm hòn đảo Anh ( chiếm làm chiếm hữu hàng loạt theo nghĩa đen ) năm 1066 và lập ra Vương triều Anh ( English Crown / Monarchy ) mà Nữ Hoàng là người hiện giữ ngôi .Vì thế, bà liên tục là chủ trên danh nghĩa của rừng biển, đất đai, muông thú hoang trên khắp nước Anh và ai săn bắn, vi phạm sẽ vẫn bị xử theo luật từ thế kỷ 11 .Nguyên tắc chủ quyền lãnh thổ không san sẻ và trên hết còn khiến Nữ Hoàng là người Anh duy nhất lái xe không cần bằng – bà làm chủ mọi đường xá công – hiểu theo nghĩa bóng .Nữ Hoàng công du không cần hộ chiếu vì bà là người cấp hộ chiếu cho thần dân .

Mặt khác, là nguyên thủ quốc gia (head of state), bà vẫn chịu sự kiểm soát quyền lực của Quốc hội, theo các thỏa thuận từ nhiều thế kỷ trước.

Bà ủy quyền, trao ‘ prerogative powers ‘ cho cơ quan chính phủ lo việc nước .giá thành vương quốc hàng năm đều phải do Nữ Hoàng trình diễn trước Lưỡng Viện Quốc hội ở Điện Westminster, và khi Quốc hội trải qua thì mới thành luật .Nhưng ngân sách lại do chính phủ nước nhà đương nhiệm soạn, nên nếu đảng Lao động cánh tả cầm quyền thì Nữ Hoàng sẽ trình diễn ra một ngân sách thiên tả, còn nếu đảng Bảo thủ nắm quyền thì ‘ ngân sách ‘ hay những luật bà ký qua chính sách ‘ hoàng triều kim ấn ‘ ( Royal Assent ) lại có sắc tố thiên hữu .Bà cũng là người chỉ định – đúng ra là tấn phong – mọi chức vụ nhà nước .

Ví dụ thủ tướng Anh có chức danh chính thức là First Lord of Treasury – Đệ nhất Đại thần Ngân khố.

Trước đây, tổng tư lệnh quân lực là First Lord of the Admiralty – Đệ nhất Đô đốc Đại thần – vì Anh coi Hải quân Hoàng gia là quan trọng nhất cho việc kiểm soát đế chế.

Các bộ ngành của Anh, kể cả Sở thuế, Cục chấp pháp nắm các nhà tù cũng luôn có chữ HM- Her Majesty’s ở đầu, tức là về danh nghĩa đều làm việc nhờ Nữ Hoàng ủy nhiệm.

Các chiến hạm Anh đều là HMS – Her Majesty’s Ship.

Đài BBC trên danh nghĩa cũng là do ông của bà, vua George V cho lập ra năm 1927 và nay vẫn vận hành theo Hiến chương Hoàng Gia (Royal Charter) được gia hạn 10 năm một.

Bà cũng là người duy nhất có quyền ban phát mọi tước vị quý tộc ở Anh, những chức danh dự trong Hải Lục Không quân ở Anh và thu lại nếu muốn .Điều này có tính kỷ luật cao .Ngay cả cháu trai, Hoàng tử Harry, khi không còn ở Anh để làm những trách nhiệm được giao thì Nữ Hoàng thu lại chức danh dự : Đại tướng ( Captain General ) của Thủy quân Lục chiến Hoàng gia .Royal family tree showing line of immediate succession

Họ tên, dòng tộc và các nguyên tắc giữ ngai vàng

Chúng ta cần phân biệt Vương triều Anh ( British Monarchy ) có nguồn gốc từ những vua Ango-Saxon và được vua William định hình theo chính sách phong kiến kiểu Pháp từ 1066, với Hoàng tộc Windsor mới có từ thế kỷ 18, và Hoàng gia Anh ( mái ấm gia đình Nữ hoàng ) .Năm nay 94 tuổi, Elizabeth Alexandra Mary Windsor sinh tại Mayfair, London .Bà là trưởng nữ của Hoàng tử Albert, Công tước xứ York ( sau lên ngôi vua ) và Công nương Elizabeth Bowes-Lyon, con gái một dòng quý tộc Scotland .Về họ nội của Nữ Hoàng lúc bấy giờ, cha bà Albert là con của vua George V và là cháu nội của Nữ Hoàng Victoria .Dòng họ đó có gốc từ vua người Đức, George ( 1683 – 1760 ) .Anh Quốc theo đạo Tin Lành nên khi không có người nối ngôi đã cần một vị vua cùng đạo và triều thần đã chọn ông, Công tước xứ Hanover, sang Anh lên ngai vàng .Đến thời Nữ Hoàng Victoria lại cưới ông hoàng Albert người Đức nữa, nên dòng máu Đức là chủ yếu cho tới gần đây .Năm 1901, dòng họ Saxe-Coburg và Gotha có quê ở Thuringia, Đức tiếp quản ngôi vua Anh thay dòng Hanover .Trong Thế Chiến I, vì thái độ bài Đức ở Anh lên cao, vua George V đã quyết định hành động bỏ họ Saxe-Coburg và Gotha, lấy tên thành tháp Windsor ở phía Tây London làm họ .Đến Thế Chiến II, một lần nữa Anh đương đầu với Đức nên vị hôn thê Philip trước khi cưới công chúa Elizabeth đã bỏ họ Đức Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg, lấy họ đằng ngoại Mountbatten .Chồng của Nữ Hoàng lúc bấy giờ, Philip vốn là hoàng tử Hy Lạp gốc Đức và Đan Mạch nhưng phải từ bỏ những tước vị quê cũ đó khi gia nhập Hoàng gia Anh .Nhưng công chúa Elizabeth không nhận họ chồng mà vẫn là Windsor, còn những con của ông bà lại có họ kép Mountbatten-Windsor .Cần phân biệt Hoàng tộc Windsor và Hoàng gia Anh .Hoàng tộc Anh là dòng họ Windsor gồm tổng thể con cháu của vua George I, dòng trưởng, dòng thứ, ví dụ như Hoàng tử Michael of Kent và những anh chị em họ của Nữ hoàng Elizabeth II .Họ hoàn toàn có thể được Nữ Hoàng mời, hoặc nhờ làm đại diện thay mặt cho một số ít việc làm nhưng không ăn lương của Hoàng gia và không thuộc nhóm VIP được bảo mật an ninh Nhà nước Anh bảo vệ .Còn Hoàng gia hiện hành ( Royal Family ) là mái ấm gia đình nhỏ, chỉ có Nữ Hoàng và chồng con, những cháu nội ngoại của bà .Anh Quốc gọi họ là ‘ working royals ‘ – những thành viên đang thao tác, có lương tại Hoàng gia, một định chế Nhà nước .

Sau khi lên ngôi, Elizabeth II phong cho chồng làm Công tước Edinburgh.

Năm nay ông 99 tuổi và vừa phải vào bệnh viện phẫu thuật tim .Cưới nhau năm 1947, họ có bốn con : Thái tử Charles, Công chúa Anne, Hoàng tử Andrew và Hoàng tử Edward .Prince and Princess of Wales holding baby Prince WilliamNguồn hình ảnh, PAChụp lại hình ảnh ,Hoàng tử William sinh năm 1982Vì nguyên tắc chỉ truyền thông online cho trưởng nam ( primogeniture ), Thái tử Charles năm nay 72 tuổi là người sẽ lên làm vua khi Nữ Hoàng tạ thế .Con trai trưởng của Charles là William sẽ kế vị Charles, và con trai trưởng của William ( George ) sẽ đóng vai trò chờ kế vị đó .Các hoàng tử thứ đều bị đẩy xuống hàng xa hơn, kể cả những vị là chú ruột của William .Việc kế vị này đi kèm cả tước hoàng tử ( prince ), và gia tài nhiều triệu bảng nên hiện Thái tử Charles là chủ sở hữu của gia tài Duchy of Cornwall ( 53.000 hectares ), và đang giao lại việc quản trị cho William .Các em của Thái tử Charles, cũng như em của Hoàng tử William là Harry không có quyền gì ở lãnh địa khổng lồ này hết .Họ thậm chí còn chỉ có những tước vị danh dự không kèm đất đai, điền sản .Ví dụ Andrew là Công tước xứ York nhưng không có mảnh đất nào ở York .Hoàng tử Edward là Bá tước Wessex nhưng Q. Wessex là một đơn vị chức năng hành chính thông thường do nhà nước quản trị, chứ không phải của Edward .Bên ‘ nhà ngoại ‘ thì không nhận cả tước vị gì hết sau một đời .Ví dụ con gái của Công chúa Anne là cô Zara Philips không có tước vị gì, và họ của cô cũng không còn là Windsor như Hoàng tộc, mà theo họ chồng, ông Mike Phillips, một thường dân .Tất nhiên, khi Zara cưới chồng thì Nữ Hoàng với tư cách là bà ngoại vẫn đến dự, khuyến mãi quà, nhưng không phong tước .Vấn đề Nữ Công tước Sussex là Meghan, vợ Hoàng tử Harry nêu ra hoàn toàn có thể được lý giải theo nguyên tắc ‘ kế vị trưởng nam ‘, được làm rõ hơn từ đời vua George V năm 1917 .Theo đó thì những con trai của vua hoặc nữ hoàng tại ngôi đều là hoàng tử, và con của họ sẽ là hoàng tử bé hoặc công chúa .Nhưng theo nguyên tắc ưu tiên trưởng nam ( firstborn males ) chỉ những con trai của hoàng tử trưởng mới có tước hoàng tử ( prince ) ngay khi chào đời .Duke and Duchess of Cambridge on their wedding dayChụp lại hình ảnh ,Công tước và Nữ Công tước xứ Cambridge trên cỗ xe ngựa đi từ Tu viện Westminster về Điện BuckinghamVì thế, dù là đồng đội, và cả hai đều là hoàng tử – con của Thái tử Charles – nhưng tước vị của con của William và Harry sẽ khác nhau .Con trai của hoàng tử trưởng William là bé George có tước hoàng tử ngay sau khi sinh ra .Còn Harry là con thứ nên con trai anh phải đợi khi cha của anh, Thái tử Charles lên ngôi vua, thì mới thành hoàng tử .Cũng pháp luật của Hoàng gia vô hiệu bất kể ai không sinh ra trong Hoàng gia quyền lên làm vua hoặc nữ hoàng .Có thể nói đây là nguyên tắc cấm ‘ ngoại tộc ‘ tiếm ngôi và cấm người trong Hoàng tộc tự ý truyền ngôi cho người ngoài .Prince Harry with a machine gunNguồn hình ảnh, PA MediaChụp lại hình ảnh ,Hoàng tử Harry ship hàng trong quân ngũ tại Afghanistan

Cụ thể thì những người bên ngoài gia nhập Hoàng gia qua hôn nhân, như Diana trước đây, Camilla, Kate Middleton, Meghan Markle, hay chính Hoàng tế Philip chồng nữ hoàng hiện nay, hoặc những ông là chồng của các công chúa, sẽ không bao giờ được ngồi lên ngai vàng Anh Quốc.

Hiện nay, việc truyền ngôi trong tương lai đã được sắp xếp như sau : Thái tử Charles là người kế vị số một, sau đến Hoàng tử William và Hoàng tử bé George .Prince Harry and MeghanNguồn hình ảnh, ReutersChụp lại hình ảnh ,Công tước và Nữ Cong tước xứ Sussex hiện sống tại Mỹ cùng con trai

Hoàng gia Anh có thu nhập từ đâu?

Hàng năm, nhà nước Anh phân phối cho Nữ Hoàng một khoản tiền trọn gói ( single payment ) gọi là Ngân khoản cho Nguyên thủ ( Sovereign Grant ) .Khoản tiền nay không cố định và thắt chặt vì được tính bằng 25 % lệch giá từ Gia sản Hoàng triều ( Crown Estate ) của hai năm trước đó .The Crown Estate là một doanh nghiệp tư nhân, gồm cả khu vui chơi giải trí công viên cạnh Lâu đài Windsor, rộng 4.800 acre, trường đua ngựa Ascot và những địa ốc, điền sản ở London, Scotland, Wales, Bắc Ireland .Trong năm tài khóa 2020 – 21, Ngân khoản cho Nguyên thủ là 85,9 triệu bảng .Hoàng gia dùng tiền này để duy trì, bảo trì những hoàng cung, trả lương nhân viên cấp dưới .Tiền này cũng dùng để ngân sách vào những hoạt động giải trí tiếp tân, lễ lạt mà những thành viên Hoàng gia thực thi .Thái tử Charles nhận được thu nhập từ điền sản mang tên Duchy of Cornwall .Khối gia tài này gồm cả đất đai và góp vốn đầu tư, đem lại cống phẩm hơn 22 triệu bảng năm 2020 .Members of the Royal Family on the Queen's official birthdayNguồn hình ảnh, PA MediaDinh thự chính và trụ sở của Nữ hoàng là Điện Buckingham ở London .

Dịp cuối tuần và kỳ nghỉ Phục sinh Nữ Hoàng đến ở Lâu đài Windsor.

Thái tử Charles và phu nhân, Nữ Công tước Cornwall sống ở Clarence House, cách Điện Buckingham gần một km .Hoàng tử William và phu nhân Catherine, Nữ Công tước Cambridge sống ở Cung điện Kensington .

Đánh giá của bạn
Các bạn nếu không nghe được audio, vui lòng gửi thông báo ở phần bình luận bên dưới. Ad sẽ chỉnh sửa trong thời gian sớm nhất, thanks các bạn nhiều nhiều !

Cấp báo đển quý bạn đọc. Hiện nay, Hẻm cũng đang cũng đang rất cần chút chi phí để duy trì website này, để duy trì kho sách nói quý báu miễn phí cho mọi người, nhất là các bạn trẻ, học sinh, sinh viên. vẫn nghe mỗi ngày.

- - - - - - - - - -

Nhưng quý bạn cũng biết đấy, chúng tôi còn không muốn có không gian quảng cáo nhỏ nào (trừ khi quá bế tắc), mà chủ yếu nương nhờ vào sự hào phóng của những cá nhân như bạn để trả tiền cho các dự án máy chủ, nhân viên và bảo quản dữ liệu, những cuộc tấn công mạng mỗi ngày. Những tặng phí của quý bạn dù nhỏ hay lớn đều cực kỳ ý nghĩa với anh em chúng tôi, thực sự rất lớn, rất có ý nghĩa.

Xem chi tiết dòng tâm sự từ Admin Hẻm Radio, và những kêu gọi khẩn thiết để duy trì website, và Donate tại đây.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Back to top button