Hoa Kỳ: Tổng kết năm đầu tiên nhiệm kỳ tổng thống Biden

JOE BIDEN – HOA KỲ

Thống nhất một nước Mỹ bị rạn nứt sau 4 năm cầm quyền của tổng thống Donald Trump, cạnh tranh đối đầu với đại dịch Covid-19, đưa Hoa Kỳ trở lại vai trò « anh cả » quốc tế. Việc Joe Biden đắc cử đã làm dấy lên nhiều kỳ vọng. Tuy nhiên, một năm sau khi Joe Biden vào White House, uy tín của ông đang ở mức thấp nhất với 42 % số người được hỏi ủng hộ, trong cuộc thăm dò dư luận mới nhất và ông sẽ phải đương đầu với rất nhiều thử thách ở phía trước .

Quảng cáo

Ngày 6 tháng Giêng năm 2021, hàng ngàn người ủng hộ Donald Trump đã xông vào điện Capitol để ngăn cản việc xác nhận tác dụng cuộc bầu cử tổng thống Mỹ. Tân tổng thống Joe Biden, thuộc đảng Dân Chủ, đã đắc cử hai tháng trước đó, nhưng tổng thống mãn nhiệm Trump khước từ công nhận hiệu quả và cho rằng đã có gian lận trong cuộc bầu cử này. Cho đến giờ đây, 68 % đảng viên đảng Cộng Hòa vẫn liên tục ủng hộ giả thuyết về một thắng lợi bị đánh cắp trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020. Trong một năm qua, đảng Cộng Hòa đã không ngừng « thọc gậy bánh xe », gây khó khăn vất vả cho Joe Biden và đảng Dân Chủ .

Những cải cách do chính phe Dân Chủ ngăn chặn ?

Joe Biden muốn triển khai một kế hoạch cải cách xã hội và môi trường tự nhiên, với ngân sách 1,750 tỷ đô la mang tên ” Tái thiết tốt hơn “. Kế hoạch này gồm có hàng trăm tỷ đô la góp vốn đầu tư để giảm phát thải khí nhà kính, nghỉ sinh con, mẫu giáo không lấy phí cho toàn bộ mọi người, giảm thuế cho hầu hết những hộ mái ấm gia đình có con nhỏ, lan rộng ra bảo hiểm y tế cho thêm 3,4 triệu người Mỹ, giảm giá thuốc. Dự luật này được Hạ Viện trải qua vào tháng 11/2021, nhưng bị chặn lại ở Thượng Viện vì thượng nghị sĩ đảng Dân Chủ từ bang Tây Virginia, Joe Manchin, đã khước từ ủng hộ. Do vậy, đảng Dân Chủ không có đủ đa phần ( 49/100 ) trong Thượng viện, để trải qua dự luật. Một vố đau so với tổng thống Biden. Và đây sẽ là một trong những hồ sơ chính trong năm 2022 .

Dự luật cải cách hệ thống bầu cử thì sao ?

Theo Joe Biden, 1 số ít bang « liên tục biến hóa luật, không phải để biết ai hoàn toàn có thể đi bầu mà để xem ai hoàn toàn có thể kiểm phiếu … » .Đảng Dân Chủ đang tìm cách chống lại những luật lệ của những bang do đảng Cộng Hòa cầm quyền về việc thắt chặt những điều kiện kèm theo tổ chức triển khai bầu cử. Sau khi dự luật cải cách xã hội và môi trường tự nhiên bị chặn tại Thượng Viện, Joe Biden có vẻ như rất là bi quan về những dự luật cải cách mạng lưới hệ thống bầu cử. Sau thất bại trong cuộc bỏ phiếu năm 2020, những bang thuộc đảng Cộng Hòa cầm quyền, trong nhiều tháng qua, có những hành động muốn sửa đổi mạng lưới hệ thống tổ chức triển khai bầu cử. Để chống lại điều này, đảng Dân Chủ muốn trải qua hai dự luật tại Quốc Hội lưỡng viện và tổng thể những bang sẽ phải tuân thủ. Văn bản tiên phong, Luật về quyền tự do đi bầu – Le Freedom to Vote Act – lao lý rằng ngày bầu cử ( thứ Ba sau ngày thứ Hai tiên phong của tháng 11 ) sẽ là ngày nghỉ, nhằm mục đích tạo điều kiện kèm theo cho mọi công dân đi bầu. Dự luật cũng được cho phép người dân được bỏ phiếu trước 15 ngày ở tổng thể những bang và bỏ phiếu qua bưu điện. Dự luật thứ hai, Luật John Lewis về cải tổ quyền bầu cử – John Lewis Voting Rights Advancement Act – ( John Lewis là dân biểu đảng Dân Chủ, qua đời hồi tháng 07/2020, khuôn mặt đấu tranh cho những quyền công dân ), yêu cầu tăng cường quyền trấn áp của liên bang và đặc biệt quan trọng nghiêm cấm bất kể điều gì hoàn toàn có thể làm suy yếu quyền bỏ phiếu của người thiểu số. Tuy nhiên, tại Thượng Viện, để hai dự luật này được trải qua thì cần phải được 60 trong tổng số 100 thượng nghị sĩ chấp thuận đồng ý. Phe Dân Chủ có 50 thượng nghị sĩ và như vậy phải cần có thêm 10 phiếu thuận bên phe Cộng Hòa. Đây là điều ngoạn mục. Để thoát khỏi bế tắc này, hôm 11/01, trong một bài phát biểu tại Atlanta ( Georgia ), quê nhà của cố mục sư Martin Luther King, thủ lĩnh ý thức của cuộc tranh đấu vì những quyền công dân của người Mỹ, tổng thống Biden đã bật đèn xanh cho việc cải cách những pháp luật được cho phép gây trì hoãn « Filibuster », giải pháp thường được sử dụng để chôn vùi những dự luật của Thượng Viện. Ông công bố : ” Để bảo vệ nền dân chủ, tôi ủng hộ bất kể đổi khác nào so với những pháp luật của Thượng Viện, không để cho một thiểu số thượng nghị sĩ ngăn cản văn minh trong tiến trình tiếp cận quyền bầu cử ” .Việc đổi khác pháp luật này yên cầu phải có hầu hết chấp thuận đồng ý tại Thượng Viện, tức là sự đồng thuận của toàn bộ 50 thượng nghị sĩ đảng Dân Chủ, cộng với lá phiếu quyết định hành động của phó tổng thống Kamala Harris, trong tư cách là quản trị Thượng Viện .Cập nhật thời sự, trong cuộc bỏ phiếu hôm qua, 19/01, hai thượng nghị sĩ bên đảng Dân Chủ là ông Joe Manchin và bà Kristen Sinema, đã bỏ phiếu theo các thượng nghị sĩ bên đảng Cộng Hòa, phản đối việc sửa đổi. Như vậy, dự luật cải cách bầu cử của tổng thống Biden coi như bị chôn vùi. Nguyên thủ Mỹ tuyên bố “rất thất vọng” nhưng “không nản chí”.

Tổng thống Biden đối phó lạm phát và dịch Covid-19 như thế nào ?

Năm 2021, giá thành đã tăng 7 %, mức lạm phát kinh tế cao nhất kể từ năm 1982. Đây là một yếu tố chính trị lớn so với tổng thống Biden. Ông bị phe trái chiều cáo buộc là đã thôi thúc lạm phát kinh tế bằng cách vận dụng chủ trương chấn hưng để đối phó với hậu quả kinh tế tài chính của đại dịch. Chỉ riêng giá nguồn năng lượng đã tăng 29,3 % và giá thực phẩm là 6,3 % theo chỉ số giá tiêu dùng do bộ Lao Động công bố hôm 12/01. Hoa Kỳ cũng phải gồng mình đối phó với đại dịch Covid-19. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh, 61,7 % người dân Mỹ đã được chủng ngừa rất đầy đủ. Mặc dù vậy, số ca lây nhiễm hàng ngày vẫn lên đến gần 500.000 ( thậm chí còn vượt quá 1 triệu vào ngày 03/01 ) và 146.000 người hiện đang phải được điều trị trong viện .

Tổng thống Biden đã làm được những gì trên bình diện quốc tế ?

Trên bình diện quốc tế, mọi việc cũng không khả quan hơn so với tổng thống Biden. Việc ông cho rút quân đội Mỹ r a khỏi Afghanistan đã khiến quốc gia này rơi vào thực trạng hỗn loạn với việc lực lượng Taliban quay lại nắm quyền. Một số nhà quan sát thậm chí còn còn so sánh hình ảnh cuộc rút quân khỏi Afghanistan với cuộc tháo chạy khỏi Hồ Chí Minh năm 1975. Tổng thống Biden mặc dầu không hối hận về quyết định hành động của mình, nhưng tỏ ra mất phương hướng trong cuộc rút quân này. Đa số người Mỹ ủng hộ quyết định hành động của ông, nhưng nhiều người đã chỉ trích việc rút quân được triển khai một cách hỗn loạn. Nhiều người đã nói về sự sụp đổ, và sau đó, chính quyền sở tại Biden cũng không bộc lộ được sự khôn khéo gì hơn trong chủ trương đối ngoại .Ngoài ra còn phải kể đến cuộc khủng hoảng cục bộ ngoại giao với Pháp khi Hoa Kỳ cùng với Úc, Anh Quốc, lập liên minh, dẫn đến việc Úc phá vỡ hợp đồng mua tàu ngầm của Pháp. Hoa Kỳ có vẻ như quá bất ngờ trước phản ứng rất mạnh của Pháp, nhưng trên thực tiễn, trong trường hợp này cũng như trong nhiều trường hợp khác, quyền lợi của Hoa Kỳ vẫn phải được đặt lên trên hết. Suy ra cho cùng, dưới thời Joe Biden, chủ trương đối ngoại của Hoa Kỳ vẫn là « Nước Mỹ thứ nhất » .Về quan hệ với Nga, tổng thống Biden tỏ ra cứng rắn với đồng nhiệm Vladimir Putin trong nhiều yếu tố khác nhau như stress ở Ukraina, số phận của nhà đấu tranh trái chiều Nga Alexey Navalny hay thậm chí còn là sự thù địch trên khoảng trống mạng của Nga so với Hoa Kỳ. Hai bên đã vận dụng đủ những loại hình thức trừng phạt, thậm chí còn tới cả trục xuất những nhà ngoại giao của nhau. Nhưng cho đến nay, xung đột giữa Ukraina và Nga vẫn chưa được xử lý, mặc dầu hai bên đã có những cuộc đàm phán trong tuần vừa mới qua .Về phía Trung Quốc, tổng thống Biden nói về đồng nhiệm Tập Cận Bình như sau : “ Không có một chút ít dân chủ nào trong ông ấy ”. Tổng thống Biden cũng đã tăng cường những hành động nhằm mục đích tương hỗ Đài Loan trong những tranh chấp với Bắc Kinh trong khi vẫn duy trì quan điểm cứng rắn so với Trung Quốc, đặc biệt quan trọng là về yếu tố nhân quyền. Tổng thống Biden cũng đã công bố rằng Hoa Kỳ sẽ tẩy chay Thế Vận Hội Bắc Kinh về mặt ngoại giao vào tháng 2 sau khi nữ tay vợt Bành Súy bị « mất tích » trong vòng nhiều tuần .Ngày 13/01, tổ chức triển khai Human Rights Watch cho rằng tổng thống Biden đã hứa coi nhân quyền là trọng tâm trong chủ trương đối ngoại của Hoa Kỳ. Tuy nhiên, trong năm qua, nguyên thủ Mỹ đã « mất tiếng, khản giọng » mỗi khi cần công khai minh bạch lên án những vụ vi phạm nhân quyền nghiêm trọng .Sự kiện báo động so với tổng thống Biden và đảng Dân Chủ : trong cuộc bầu cử thống đốc hồi tháng 11/2021, ứng viên đảng Cộng Hòa đã thắng đối thủ cạnh tranh đảng Dân Chủ tại bang Virginia, nơi mà đảng Dân Chủ vẫn nắm quyền chỉ huy từ một thập niên qua và trong cuộc bầu cử tổng thống tháng 11/2020, Joe Biden có số phiếu bầu cao hơn 10 % so với Donald Trump .

Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí

Đăng ký

Tải ứng dụng RFI để theo dõi hàng loạt thời sự quốc tế

Source: https://hemradio.com
Category : Mẹo hay cuộc sống