Vì sao quan chức Mỹ phải liên tục điều trần?

Buổi điều trần ngày 9-6 của cựu giám đốc FBI James Comey (ngồi bàn nhỏ ở giữa) – Ảnh: Reuters

Hiểu theo nghĩa đơn thuần, điều trần ( hearing ) là một trong những phương pháp chính mà những ủy ban của Quốc hội Mỹ tích lũy và nghiên cứu và phân tích thông tin trong trong bước đầu hoạch định chủ trương. Tuy nhiên, nếu đi sâu hơn và khám phá kỹ lịch sử vẻ vang hoạt động giải trí của ngành lập pháp Mỹ, sẽ thấy điều trần gồm có cả yếu tố “ điều ” tra và “ trần ” tình .
Trong vụ Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Jeff Sessions ra điều trần trước Ủy ban tình báo Thượng viện ngày 13-6, hai yếu tố nói trên đã được bộc lộ rất rõ .
Điều trần để nắm thông tin

Mục đích cuối cùng của các cuộc điều trần Quốc hội Mỹ là nắm được thông tin. Mục tiêu, dù vậy lại khác nhau, do đó dẫn tới việc hình thức điều trần khác nhau.

Cơ bản và truyền kiếp nhất là điều trần lập pháp ( Legislative hearings ). Các ủy ban của Quốc hội Mỹ sẽ triệu tập những buổi này để lắng nghe quan điểm từ những bên, xem xét và nhìn nhận trước khi quyết định hành động trình ra một dự luật nào đó có tác động ảnh hưởng rộng. Dạng này thường kém lôi cuốn trừ khi dự luật mới có quá nhiều điều bàn cãi .
Phổ biến và được quan tâm hơn là điều trần phê chuẩn ( Confirmation hearings ). Theo lao lý, nhiều vị trí do tổng thống chỉ định phải nhận được phê chuẩn của Thượng viện Mỹ. Trước khi ra phiên bỏ phiếu toàn Thượng viện, những ứng viên phải nhận được sự chấp thuận đồng ý của những ủy ban tương ứng tại Thượng viện. Ví dụ như thẩm phán Tòa án Tối cao phải nhận được cái gật đầu của Ủy ban tư pháp Thượng viện Mỹ .

Ông Comey tuyên thệ cam kết nói sự thật trước phiên điều trần – Ảnh: Reuters

Hình thức thứ ba và cũng là dạng đang nhận được sự quan tâm thoáng đãng của dư luận trong thời hạn gần đây : điều trần tìm hiểu ( Investigative hearings ). Quốc hội Mỹ không chỉ nắm quyền lập pháp mà còn có quyền triển khai những cuộc tìm hiểu độc lập với Cục tìm hiểu liên bang Mỹ ( FBI ). Các ủy ban của cả Hạ viện lẫn Thượng viện đều có quyền này .
Tính đến thời gian hiện tại, Ủy ban tình báo Hạ viện và Thượng viện Mỹ đã thực thi 2 cuộc tìm hiểu riêng rẽ nhắm vào nghi hoặc Nga can thiệp bầu cử Mỹ và mối quan hệ giữa chiến dịch tranh cử của ông Donald Trump với người Nga. Các cuộc điều trần gần đây có sự tham gia của cựu giám đốc FBI James Comey, Giám đốc cơ quan bảo mật an ninh vương quốc Mỹ Mike Rogers, Bộ trưởng và Thứ trưởng Tư pháp Mỹ đều nằm trong dạng này .
Hiến pháp trao cho Quốc hội Mỹ quyền phê chuẩn những hiệp ước được chính phủ nước nhà ký với quốc tế. Trước những cuộc bỏ phiếu, Quốc hội Mỹ cũng triển khai điều trần. Dạng này cũng được hiểu là một kiểu điều trần phê chuẩn ( Ratification hearings ). Khi những cuộc điều trần được tổ chức triển khai bên ngoài trụ sở Quốc hội ở Hà Nội Thủ Đô Washington, nó được gọi là những cuộc điều trần địa phương ( Field hearings ) .
Các vụ điều trần nổi tiếng

Theo đánh giá của truyền thông Mỹ, một loạt các cuộc điều trần giữa Thượng nghị sĩ Joseph Raymond McCarthy và Quân đội Mỹ năm 1954 cho tới nay vẫn là một trong những vụ điều trần nổi tiếng trong lịch sử Mỹ. “Chủ nghĩa McCarthy” cũng từ chính vị nghị sĩ này mà ra.

Bằng cách cáo buộc đã có hàng trăm điệp viên Liên Xô xâm nhập vào Bộ Ngoại giao Mỹ, McCarthy đã gieo rắc nỗi sợ hãi trong tiến trình stress tiên phong của Chiến tranh Lạnh những năm đầu 1950. Năm 1954, quân đội Mỹ tố McCarthy và một người bạn của ông ta gây sức ép để quân đội biệt đãi với một người bạn cũ của hai người này .
Các buổi điều trần được truyền hình trực tiếp đã cho thấy ông McCarthy là một kẻ liều lĩnh và quá quắt, người không khi nào đưa ra được cái tài liệu thích hợp để chứng tỏ cho bất kể lời buộc tội nào của mình. Hình ảnh McCarthy và những buổi điều trần có ông ta thống trị những đài truyền hình Mỹ trong suốt 2 tháng từ tháng 4 đến tháng 6-1954. Đây cũng là một trong những vụ điều trần tiên phong được truyền hình trực tiếp .
Tháng 12-1954, một tiểu ban tìm hiểu của thượng viện Mỹ Tóm lại Thượng nghị sĩ McCarthy đã gần như bịa đặt tổng thể những cáo buộc. Với 67 phiếu thuận và 22 phiếu chống, Thượng viện Mỹ lên án hành vi sai lầm của McCarthy nhưng không tước quyền nghị sĩ của ông. Một tháng sau đó, ông ta mất ghế thượng nghị sĩ trong cuộc bầu cử quốc hội thứ 84 của Mỹ .
Một vụ điều trần khác tương quan tới Nước Ta đã diễn ra vào năm 1968, theo sau sự kiện tết Mậu Thân 1968. Bất ngờ trước quy mô và khoanh vùng phạm vi những đòn tiến công của quân giải phóng, Quốc hội Mỹ đã lôi kéo điều trần nhằm mục đích nhìn nhận lại những chủ trương của Mỹ ở Nước Ta khi những báo cáo giải trình của quân đội Mỹ trước đó đã nhìn nhận tình hình rất là sáng sủa .
Vụ điều trần được theo dõi thoáng rộng trong thời gian những luồng quan điểm phản đối cuộc chiến tranh ở Nước Ta ngày càng tăng ở Mỹ. Kết quả, vụ điều trần là một trong những nguyên do khiến tổng thống Mỹ khi đó là Lyndon b. Johnson nhụt chí và công bố không ra tranh cử, theo trang History .

Phiên điều trần trong vụ Watergate nổi tiếng – Ảnh chụp màn hình

Tháng 5-1973, Ủy ban Thượng viện về những hoạt động giải trí chiến dịch tranh cử Tổng thống ( Senate Select Committee on Presidential Campaign Activities ) khởi đầu những buổi điều trần được truyền hình trực tiếp về vụ Watergate – bê bối nghe lén đảng Dân chủ của tổng thống Richard Nixon .
Các cuộc điều trần sau đó cho thấy đã có sự chấp thuận và bao che của các quan chức trong chính quyền Nixon về chiến dịch nghe lén. Tổng thống Nixon biết việc bao che nhưng cũng làm ngơ. Bên ngoài Quốc hội, ông Archibald Cox – công tố viên đặc biệt phụ trách điều tra, đã phát hiện nhiều bằng chứng về các âm mưu gián điệp và nghe lén của Ủy ban tái tranh cử của Nixon.

Tháng 7-1973, sự sống sót của cái gọi là ” băng Watergate “, tức những bản ghi âm chính thức của White House về những cuộc đối thoại giữa Nixon với những nhân viên cấp dưới của ông, đã được bật mý trong phiên điều trần của Thượng viện .
Tổng thống Nixon đã trì hoãn đến 3 tháng việc giao nộp theo nhu yếu của công tố viên đặc biệt quan trọng. Tuy nhiên, ngay khi bị ông Cox phủ nhận nhận những đoạn tóm tắt thay vì băng ghi âm, tổng thống Nixon đã sa thải ông này .
Kết quả sau đó đến giờ cũng đã rõ, tổng thống Nixon, trước áp lực đè nén từ dư luận và những vật chứng mới, đã xin từ chức vào tháng 8-1974 nhằm mục đích tránh rủi ro tiềm ẩn bị luận tội .

Source: https://hemradio.com
Category : Mẹo hay cuộc sống